2021ean onartutako Klima Aldaketari eta Trantsizio Energetikoari buruzko Legeak jasotzen zuenez, 50.000 biztanletik gorako udalerriek – Bilboren kasuan bezala – 2023a baino lehen, ordenantza baten bidez, emisio gutxiko eremua bat (EGE) ezarri behar zutela. Hau da, Bilbon, Udal Gobernua berandu dator. Hiri gisa atzerapenarekin goaz, ez kasualitatez, baizik eta EAJren eta PSEren gobernuak ez duelako uste sendorik hiri-jasangarritasuna hobetzeko anbizio handiko neurriak hartzearen garrantziari eta premiari buruz.
Elkarrekin Bilbo-tik, 2019an, Bilbo Zentrala deitzen genuena defendatu genuen, hiriko erdigunean babestutako eremua, emisio kutsatzailerik gabea. Horregatik, ziur gaude ez zela beharrezkoa hainbeste denbora itxarotea ordenantza hau egiteko.
Esandako guztiak deskribatzen du Bilbon EGE bat arautzeko araudia, hasieran abenduko udalbatzan onartu dena, legezko betebehar batengatik sortu dela, uste politiko batengatik baino gehiago. Zoritxarrez, XXI. mendearen garai honetan, alderdi politiko askok oraindik ez dute ulertu osasun publikoa eta giro-ingurunea babestea betebehar morala dela legezko betebeharra baino lehen.
Hala eta guztiz ere, eta gai horri buruzko lehen arau-testu bat izatea aurrerapena dela uste dugun arren, logikoena izango zatekeen atzerapena aprobetxatzea ingurumen-irmotasun handiagoko ordenantza bat egiteko, eta, gainera, modu irekian eta parte-hartzailean egitea, edozein lege-aurrerapenek edo lege-aldaketak berez dakartzan gatazkak ahalik eta gehien prebenitzeko. Baina hori ere ez da horrela izan; horregatik, Bilboko Emisio Txikiko Eremuari buruzko Ordenantza berria ia uste ekologistarik gabe sortu da, eta estatuko legeak ezartzen dituen gutxienekoak betetzearekin konformatzen da.
Udal Gobernuak, araudi berriaren urteko ebaluazioa bere gain hartu beharrean, antzemandako akatsak lehenbailehen zuzendu ahal izateko edo, hiriarentzat positiboa bada, Bilboko eremu gehiagotara hedatzea baloratu ahal izateko, nahiago izan dute kontserbatzaile izan eta bi urtera egokitu. Osasunaren Mundu Erakundeak (OME) Airearen Kalitateari buruzko Gidetan ezarritako kutsaduraren muga-balioak legezko betebehar gisa proaktiboki onartu ez dituzten bezala.
Eta politika publikoen diseinuan parte-hartzea sustatzea gobernu onaren betebeharra dela kontuan hartuta ere, egia da ordenantza egiteko jarraitu den prozesuak Udal Gobernu honek ohitu gaituen eredu berari jarraitu diola, herritarrek alegazioen aldi formalean bakarrik egin ahal izango baitituzte ekarpenak. Espero dezagun, behintzat, Bilboko sektore sozial eta ekologisten ekarpenak kontuan hartzea.
Azken batean, guk, gure lan politiko eta instituzionalarekin, Bilboko gizarte- eta ingurumen-jasangarritasunaren alde bultzatzen jarraituko dugu; izan ere, Shipra Narang Nazio Batuen Hiri Praktiketako zuzendariak dioenez, "auto eta zuhaitz gutxiagok esan nahi du zoriontasun handiagoa". Jada ez da aukera bat, ezta erabaki politiko bat ere, egungo krisi klimatiko eta energetikoak inposatzen digu; horregatik, lehenbailehen hasi behar da trantsizio ekologiko global bat, non hiri-mugikortasunak zeresan handia duen. Jakina, ezin da gauetik goizera izan, progresiboa izan behar du, baina, aldi berean, geldiezina. Baina, zalantzarik gabe, hirietan, gure planetarekin eta geure buruarekin errespetu handiagoz bizitzea, lan egitea eta bizitzea lortu behar dugu. Ez dago B planetarik.