"Makilatuak" izan diren 2013ko lan istripuen datuak gezurtatu ditu LABek

Erabiltzailearen aurpegia LAB Sindikatua 2014ko eka. 12a, 08:40
Atzo ezagutzera eman ziren EAEko 2013ko lan istripuen datuak. Beste behin ere, botere publikoak atera dira esanez dena ongi doala, heriotz istripuak %13 jaitsi direla, erdiak trafiko istripuak edota ez traumatikoak direla, eta ez bakarrik datu absolutuetan, lan egiten duten mila pertsonako ematen diren heriotz istripuak gutxitu egin direla ere. Hori guztia bide honetik goazenaren seinale omen da.

Ez dute egia esaten. Batetik, hizpide duten jaitsiera hori testuinguru ekonomikoaren ondorio delako, alegia, heriotza eragiten zuten istripuak nagusiki arrisku zehatzak dituzten sektoreetan ematen ziren, industria eta eraikuntza kasu, eta bi sektore horietan bereziki galdu da enplegua. Beraz, inzidentzia indizea sektoriala izan beharko luke, bestela, indizea jaisten ari gara, heriotz istripuak gertatzeko arrisku txikiagoa duten sektoreetako pertsonak sartuz. Inzidentzia indizea indikadore historikoa izan da prebentzio arloan, baina egun guztiz mugatua dago, ez baititu bereizten lan egindako orduak, langileen artean ematen den istripu kopurua; esan nahi baita, berdin du langileak egunean ordubete egiten duen ala zortzi, bi kasuetan langile bat bezala kontatzen da, baina argi dago langile horrek nozitzen duen arriskua ez dela bera kasu batean eta bestean. Eta salatu behar dugun beste kasuetako bat da lanaldi partzialeko kontratazioen igoera esponentziala. Hori guztia kontuan hartuta garbi dago aipatu indikadoreak ez duela gaur enpresetako errealitatea adierazten.

Honez gain, aitzakiatzat hartzen dute ia ezbeharren erdia trafiko istripuei lotuak daudela edo ez-traumatikoak direla, hauek enplegu eta lan baldintzekin loturarik, zerikusirik ez bailuten. Horren adierazgarri, Osalan betidanik ukatu izan da istripu ez-traumatikoak ikertzera (enplegu baldintzekin lotura ote duten jakiteko) eta trafiko istripuak (eskuduntzarik ez duela aipatuz). Hau da, beste aitzakia darabil errealitateari ez ekiteko. Trafiko istripua gertatzen denean, bidearen eta ibilgailuaren egoera kontuan hartzeaz gain, beste hamaika alderdi ere izan behar dira kontuan (lan-osasunaren ikuspegitik behintzat), adibidez, irtete eta sartze ordutegia, banaketa lanetan, lan-zama, joan-etorria, presak,.... Adierazle hauek guztiek istripuetan eragiten duten edota zehazten duten arren, ez da neurri bakar bat ere jartzen hau guztia zuzentzeko.

Gogoratu behar dugu gaixotasun profesionalak deklaratzerakoan ere hutsunea dagoela eta administrazio publikoek ez dutela ezer egiten iruzur horrekin amaitzeko. Azken urteetan 100 langile baino gehiago hil dira lanean amiantoarekin kutsatu izanaren ondorioz, prozesu judizial luzeak behar izan dira horiek aitortuak izateko, baina hala ere, bakar bat ere ez da gaixotasun profesionalen estatistiketan agertzen.

Langileen osasun galerak lotura zuzena du lan baldintzekin, arazoa ez da ezagutza tekniko edo mediku ezagutzaren falta. Borondate politikoa da falta dena errealitate honekin amaitzeko.

Horregatik guztiagatik LABtik makilatuak diren datu horiek gezurtatu nahi ditugu. Dei egiten diegu Gasteizko eta Iruñeako Gobernuei lan osasunaren aldeko politiketan inplikatu daitezen. Hori da gure konpromisoa.