Pobrezia eta prekaritateari aurre egiteko "Euska Herriak bere bidea" behar duela aldarrikatu dute

uriola.eus 2015ko urr. 16a, 11:14

Mobilizatzen jarraituko dutela iragarri dute sindikatu, eragile sozial eta langabetuen batzarrek Eusko Jaurlaritzaren Ordezkaritzaren aurrean pobretze eta prekarietatearen gorakadaren aurrean gaur Pobreziaren Aurkako Nazioarteko Egunaren bezperan.

Eusko Jaurlaritza ezartzen ari diren "politika antisozialen ondorioz", biztanleriaren gehiengoa "arrunt txirotzen ari dela" salatu dute gaurko hitzorduan. "Gutxiengo bat aberasten ari den bitartean".

Bost sindikatu eta 15 bat gizarte eragileren arabera, merkataritza libreko hitzarmenak ezarriko balira, "Europako Batasunak eta Estatu Batuak isilpean negoziatzen ari den TTIPa adibidez, edo bestela TISA", egoerak okerrera egingo luke. Itun horien bidez, "merkatuek are gehiago suntsituko dituzte pertsonen bizitzak eta herrien bizimoduak, eta ateak zabalduko lizkioke, inoiz ez bezala, zerbitzu publikoen pribatizazioari".

Prekarietatea, pobrezia, zaurgarritasuna, zalantza, eskubideen murrizketa, behinbehinekotasuna, derrigorrez migratu behar izatea... esplotazioan oinarritutako sistema ekonomiko eta ezberdintasunak "etengabe gorantz doazen sistema sozial baten oinarrizko piezak" direla adierazi dute gaurko elkarretaratzean. "Esplotazioa eta ezberdintasunak, emakumeen kasuan, bereziki, ez dute errukirik erakusten".

 

Datuak

Hego Euskal Herriko langabezia tasak %15a gainditzen du, Europako Batasunaren batez bestea baino bost puntu gorago kokatzen da. Langabetuen erdiak baino gehiagok ez du inolako langabezia prestaziorik jasotzen. Inolako prestaziorik jasotzen ez duten langabetuen portzentajea "etengabe" handitzen ari da. Gizarte eragileek gaur salatu duetenez, "administrazioek gizarte prestazioak urritu dituzte, haren zenbatekoari eta iraupenari dagokienez, eta hainbat kolektibo inolako babesik gabe utzi dituzte. Pobrezia mailek azken 25 urteetako mailarik handienak erdietsi dituzte, gabezia material larriak areagotuz. Emakumeak pobretzedinamika hau gogortasun handiagoz jasaten ari dira. Ez dezagu ahantz krisialdiak txirotasuna eta gizarte-bazterkeria bakarrik larriagotzen duela Euskal Herrian, eta hura ezberdintasunak, esplotazioak eta gizarte-aberastasunen jabetze-pribatuak elikatzen duen sistema ekonomiko eta sozialaren isla dela".

 

Eskakizunak

Pobretze eta prekarizazio errealitateen aurka manifestatzea "beharrezkotzat" jo dute eragileek, eta "errealitate horiei aurre egingo dien babes sistema publiko, unibertsal eta duina" eskatu dute. Helburu hauek Hego Euskal Herriko erakundeek ezartzen dituzten aurrekontu eta zerga politiketan "erabateko aldaketa baten parte" izan behar dute.

Aldaketa lortzeko neurri zehatzak plazaratu dituzte, besteak beste, honako hauek:

- Enplegua eta pobrezia gauza bera izatea eragotziko duen gutxieneko soldataren igoera. 

- Zenbateko duina izango duen langabezia prestazioa bidera dadila enplegurik izango ez den bitartean. 

- Diru-sarrerak Bermatzeko Errenta eta Gizarteratzeko Errentaren (Oinarrizko Errenta) kopurua igo daitezela Lanbide Arteko Gutxieneko Soldataren gainetik. Igo daitezela ere, kide bat baino gehiago duten bizikidetza unitateei ezarri beharreko eskalak. Egungo sistema ordezkatuko duen, eta eskubide soziala izango den diru-sarrerak bermatzeko sistema ezar dadila. Duintasunez bizi ahal izateko eskubidea berma dadila. Diru-sarrerak Bermatzeko Errentari eta Gizarteratzeko Errentari, baliabide ekonomikorik ez dagoen bitartean, eustea. Benetako premiak beteko dituzten gizartelarrialdiko laguntzak jasotzeko dagokigun eskubidea ezar dadila. 

- Murrizketak ezarri izanaren ondorioz, kanpo geratu diren kolektibo guztiei dagozkien gizarte-laguntzak onar dakizkiela. 

- Gizarte-laguntzak kudeatzeko garaian ezartzen ari diren irizpide murriztaileak ezaba daitezela. 

- Aurrekontuak handitu daitezela, zerbitzu publikoez (osasungintza, hezkuntza, enplegua, gizarte-laguntza), unibertsalez eta kalitatekoez hornitzen lagako dizkiguten giza-baliabideak, baliabide materialak eta teknikoak izan ditzagun. 

- Nornahik hezkuntzarako, osasunerako eta osasun-laguntza jasotzeko eskubidea, etxebizitza duina eta egokia izateko eskubidea bermatuak izan ditzala. Inor ez dadila elektrizitaterik, gasik, urik gabe eta elikadura eskuratzerik gabe geratu, baliabide ekonomikorik ez daukalako. 

- Erakundeen konpromisoa behar dugu geure baliabidez horni gaitezen. Horrek utzi beharko liguke gizarte-babes sistema eskuratzen, non Euskal Herrian, pertsona orok behar beste baliabide eta bitarteko izaten bermatuko digun bizitza duinaz, autonomoaz eta kalitatekoaz gozatu ahal izan dezagun.

 

[2015-10-16] "Euskal Herriak bere bidea"